Regeneracja włosów w oparciu o surowce roślinne

Ich utrata postrzegana jest zatem nie tylko wyłącznie w kategoriach defektu estetycznego, ale i problemu psychologicznego związanego z dyskomfortem i stresem, zwłaszcza w przypadku pań, dla których piękne włosy to nieodzowny atrybut kobiecości. 

Cykl życia włosa

Każdy włos wyrasta z mieszka włosowego, który z kolei podlega cyklicznym, powtarzającym się zmianom składającym się na cykl życia włosa. Wyróżniamy tu zatem okres wzrostu – anagen, inwolucji mieszka i zahamowania wzrostu włosa – katagen, a także spoczynku – telogen. Poszczególne mieszki włosowe znajdują się w różnych fazach cyklu włosowego. I całe szczęście! W przeciwnym razie – gdyby były zsynchronizowane, wszystkie włosy na naszej głowie rosłyby jednocześnie, co skutkowałoby regularnym pojawianiem się okresów w trakcie których bylibyśmy całkowicie łysi! W warunkach fizjologicznych około 80% włosów na głowie znajduje się w fazie anagenu, 1% w okresie katagenu, a pozostałe 19% to tzw. włosy nierosnące, w fazie telogenu. Gdy faza spoczynku dobiega końca, włos wypada i rozpoczyna się kolejny cykl włosowy (w ciągu życia człowieka cykle mogą się powtarzać 20–30 razy).
Każdego dnia tracimy około 50–100 włosów.
Wzmożone wypadanie włosów może mieć różne przyczyny. Bardzo często jest to efekt niewłaściwej diety, różnych schorzeń, zaburzeń hormonalnych, stresów czy chociażby przyjmowanych leków jak cytostatyki stosowane w przebiegu chorób onkologicznych. W związku z dużą zapadalnością na nowotwory, łysienie wynikające ze stosowania chemioterapii zostało wyodrębnione jako jeden z typów wtórnej utraty włosów (ang. chemotherapy-induced alopecia). Większość leków przeciwnowotworowych niestety nie działa wybiórczo, co oznacza, że poza komórkami nowotworowymi atakują także inne, szybko rosnące, zdrowe komórki. Skóra oraz jej przydatki, w tym włosy, stanowią tkankę zbudowaną z komórek podlegających intensywnym podziałom, dla których typowa jest duża wrażliwość na toksyczne działanie leków cytostatycznych. Bez względu na przyczynę nadmiernej utraty włosów zawsze warto je wzmacniać i naturalnie stymulować do wzrostu wykorzystując odpowiednie surowce roślinne.

Kozieradka pospolita 

Nasiona kozieradki pospolitej stanowią niezwykle bogate źródło substancji biologicznie aktywnych należących do różnych grup chemicznych. Poza sporą dawką flawonoidów odnajdziemy tu śluzy, saponiny, witaminy czy związki z grupy alkaloidów, wśród których za najważniejszy uważa się
trygonelinę o budowie zbliżonej do kwasu nikotynowego, czyli witaminy PP. Podobnie jak kwas nikotynowy, trygonelina rozszerza skórne naczynia krwionośne, zwiększając przepływ krwi do mieszków włosowych. Poza tym obecne w nasionach kozieradki białka i aminokwasy wpływają na wzmocnienie i odżywienie włosów. Kolejnym cennym składnikiem surowca jest lecytyna, stanowi bowiem naturalny emulgator działający zmiękczająco i nawilżająco na skórę, a ponadto ułatwia wnikanie substancji czynnych. W badaniach nad działaniem kozieradki dowiedziono, że szczególnie efektywnie sprawdza się w połączeniu z innymi surowcami roślinnymi bogatymi w związki polifenolowe (m.in. w połączeniu z tropikalną rośliną Butea monosperma), które wywierają działanie antyoksydacyjne i wpływają na wzrost proliferacji komórek macierzy włosa. Chcąc uzyskać jak najlepsze efekty, warto stosować napary lub maceraty z nasion kozieradki, wcierając je regularnie w skórę głowy. Aby wykonać napar należy zalać wrzątkiem łyżkę zmielonych nasion kozieradki i odstawić pod przykryciem na ok. 20 minut, a następnie odcedzić. Uzyskany wyciąg, przygotowany każdorazowo bezpośrednio przed użyciem, wcierać codziennie wieczorem w skórę głowy, przez okres ok. 3–4 tygodni. Macerat z kolei przyrządzić można z wykorzystaniem wybranego oleju (np. słonecznikowego lub oliwy z oliwy), którym zalewamy nasiona kozieradki i odstawiamy całość w ciepłe (ale nie słoneczne!) miejsce na ok. 2–3 tygodnie, codziennie wstrząsając. Po tym czasie macerat przecedzamy i stosujemy do wcierania skóry głowy 2–3 razy w tygodniu. Otrzymany w ten sposób specyfik należy przechowywać w lodówce. Jego trwałość możemy przedłużyć poprzez dodatek płynnej witaminy E (1% całości). 

Żeń-szeń 

Żeń-szeń to uznana roślina o działaniu wzmacniającym i adaptogennym. Obecne w nim związki pobudzają mikrokrążenie i procesy regeneracyjne. Wyciągi z korzenia żeń-szenia stanowią powszechny składnik preparatów leczniczych i kosmetycznych stosowanych w nadmiernym wypadaniu włosów. Badania potwierdziły, że zawarte w żeń-szeniu związki z grupy saponin – ginsenozydy, pobudzają wzrost włosów. Udowodniono ponadto, że mechanizm ich działania jest podobny do działania minoksydylu – leku powszechnie stosowanego w leczeniu łysienia, który stymuluje mieszki włosowe. Korzeń żeń-szenia okazał się także skuteczny jako środek chroniący przed skutkami ubocznymi chemio- i radioterapii. W jednym z doświadczeń in vitro, z wykorzystaniem ludzkiego modelu mieszków włosowych stwierdzono, że chroni on przed przedwczesną fazą katagenu rozwijającą się na skutek aktywności 4-hydroperoksycyklofosfamidu, który z kolei stanowi jeden z kluczowych metabolitów powstających w ustroju po leczeniu onkologicznym cyklofosfamidem. Ekstrakt z żeń-szenia jest łatwo rozpuszczalny w wodzie i może być z powodzeniem dodawany do delikatnych szamponów, co zapewni lepsze ukrwienie i odżywienie komórek skóry głowy oraz pobudzi tempo wzrostu nowych włosów. Dostępny w sprzedaży ekstrakt ma zwykle postać jasnego, drobnego proszku, a zalecane zastosowanie w kosmetykach typu kremy, toniki, maseczki czy szampony wynosi do 5%.
W przypadku wzmożonego wypadania włosów wewnętrzne stosowanie preparatów z żeń-szenia nie ma praktycznego zastosowania. 

Cayenne 

Pieprz Cayenne doceniany jest przede wszystkim w kuchni za swoje walory smakowe. Nadaje daniom pikanterii, ale jego główny składnik odpowiadający za ostry smak – kapsaicyna, wywiera także działanie lecznicze. Kapsaicyna stosowana miejscowo, oddziałuje na zakończenia nerwowe w skórze, wykazując działanie rozgrzewające i przeciwbólowe. Na rynku kosmetycznym i aptecznym odnajdziemy szeroką gamę preparatów do włosów zawierających w swoim składzie ekstrakty z owoców pieprzu Cayenne. Zwykle są to wieloskładnikowe wcierki w formie ampułek do kilkutygodniowego stosowania. Nałożenie na skórę preparatu zawierającego kapsaicynę powoduje nagły wzrost temperatury i przyspieszenie cyrkulacji krwi. Komórki są lepiej dotlenione i odżywione. W przypadku skalpu wraz ze zwiększonym dopływem krwi do mieszków włosowych dostarczane są związki odżywcze niezbędne do prawidłowego wzrostu włosów. Badania przeprowadzone na myszach dowiodły, że podskórna iniekcja kapsaicyny wpływa na indukcję anagenu, czyli fazy wzrostu włosa. 

Rozmaryn i inne surowce olejkowe

Rozmaryn to roślina powszechnie wykorzystywana w aromaterapii. Pozyskiwany z niej olejek eteryczny stosowany zewnętrznie pobudza wzrost włosów i od dawna wykorzystywany jest w leczeniu łysienia. Mechanizm działania olejków związany jest z miejscowym działaniem drażniącym, w efekcie którego dochodzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych i zwiększonego przypływu krwi. Skóra oraz okoliczne tkanki zostają rozgrzane i lepiej zaopatrzone w tlen oraz związki odżywcze. Jako inny możliwy mechanizm działania pobudzającego wzrost włosów przez olejek rozmarynowy podaje się wysoką zawartość związków o działaniu antyoksydacyjnym. Stosując olejki eteryczne, należy pamiętać, że w czystej postaci to preparaty silnie skoncentrowane, a ich zewnętrzne stosowanie powinno być poprzedzone rozcieńczeniem w odpowiednim oleju nośnym (np. w oliwie z oliwek). W zależności od rodzaju olejku, przyczyny jego stosowania oraz wieku i stanu zdrowia pacjenta, zalecenia odnośnie rozcieńczeń mogą być różne. Przyjmuje się, że bezpiecznym stężeniem dla osoby dorosłej, przy regularnym stosowaniu, jest stężenie 2% 
(4 krople olejku eterycznego na 10 ml oleju nośnikowego). Olejku rozmarynowego, a także pozyskiwanych z rozmarynu ekstraktów używa się do produkcji m.in. szamponów i odżywek do włosów. Produkty takie, poza pobudzaniem wzrostu włosów, nadają im połysk i działają odżywczo. Dowiedz...